Weblog 9: september 2008

Meet and greet, ach Joke…, een gevarieerde oogst en dank aan…

De zomer is voorbij.
Het is al weer september. De herfst is al volop begonnen.

Na een hectische zomer met veel activiteiten en bezoek van familie, vrienden en B&B gasten is er nu weer even tijd pas op de plaats te maken.

Meet en greet met Boy Winter en Elke Sommer.
Half mei zijn de koeien en de stier gekomen. We hebben gekozen voor een oud Noors koeienras waarvan er niet meer zoveel zijn in Noorwegen: Vestlands Fjordfe, sommige met hoorns, sommige zonder.
Jan is meteen begonnen met roepen en voeren om ze aan hem te laten wennen.
De buddeia’s( melkmeisjes van de zomerboerderij vroeger) hadden ieder hun eigen lokroep, soms zelfs zang, om de koeien naar de melkstal te roepen vanuit de bergen. Jan moet zijn lokroep nog vinden en roept koei koei en rammelt met de emmer. Als de koeien volgend jaar in de utmark staan, het bos, zal de roep niet ver genoeg dragen. Daarom fluit hij nu op zijn vingers met als gevolg dat de hele veestapel van alle kanten komt aangelopen ( paarden, katten, hond en kippen en de koeien natuurlijk)

In het begin bleven de koeien en de stier op een afstand staan kijken maar gaandeweg aten er steeds meer uit zijn hand.
De pikorde was al snel duidelijk. Opperbaas is Elke Sommer met als goede tweede Boy Winter, de stier.
Er was al meteen veel communicatie tussen de koeien van Rune en Bjørn-Arne op de aangrenzende weilanden en Boy. Er werd veel over en weer geloeid. Een aantal malen bleek Boy zelfs een doorgang gevonden te hebben door de sloot onder de draad met 4000 volt door. Soms ging hij met zijn eigen dames op stap, een aantal malen hielden de dames het voor gezien en ging Boy zelf op bezoek bij de andere koeiendames. Gelukkig stond er steeds genoeg draad tussen.
Jan slaagde er steeds in met veel geduld Boy weer naar huis terug te drijven. Iedereen hield zich op een veilige afstand, soms in de auto, achter de bomen of in de tractor, maar met Jan ging het rustig maar gestaag huiswaarts, zonder incidenten.
Nu in september worden ze met regelmaat verweid binnen de inmark (inclusief het berkenbosje) en het grasland waarvan al geoogst is.

3.Weide koeien
Alle draden zijn herhaaldelijk gecontroleerd en nu is er, denken we, geen mogelijkheid meer te ontsnappen. De koeien moeten kalven in oktober. Jan verbouwt de stal tot een loopstal die voldoet aan de eisen van Debio(de ecologische organisatie hier in Noorwegen)

Joke † juli 2008
Einde juli, als we druk bezig zijn met het hooien, komt Eivind op een morgen binnen met de mededeling dat er een kat op de weg ligt..Tautra is in huis en Joke heb ik de avond ervoor nog gezien om 23 uur want toen zat hij in de tuinstoel onder de boom.
Toch maar gaan kijken..
Het blijkt Joke te zijn die waarschijnlijk vroeg in de ochtend is aangereden door een auto. Waarschijnlijk op slag dood.
Hij ging altijd mee de post ophalen en stak de weg wel eens over om aan de overkant in het bos muizen te vangen. Dit was zijn laatste tocht.
We zijn erg verdrietig. Tautra blijft een aantal dagen buiten en loopt miauwend rond het huis. Hij lijkt op zoek. Hij komt alleen binnen om snel wat te eten.
Na een week hebben we bij Bjørk-Heidi een kitten opgehaald van dezelfde moeder en dezelfde vader, 6 weken oud . Het voelt wat ontrouw maar voor Tautra is het het beste, denken we.
De geschiedenis herhaalt zich weer want aanvankelijk wordt aangenomen dat het een zij is en ze krijgt de naam Heidi. Dochter Ilse constateert 2 maanden later dat het toch echt een kater is. De naam wordt veranderd in Han-Heidi( wat letterlijk vertaald hij- heidi betekent)
Na een korte gewenningsperiode kunnen Tautra en Han-Heidi het erg goed met elkaar vinden.
Joke begraven we onder de vogelkers waar hij zo graag in klom om de eksters te pesten.



Een rijke oogst van 2008
Dit voorjaar en deze zomer is er erg veel tijd gegaan in het oogsten van ingrediënten voor de delicatessen productie.
Een lijstje:
- berkensap, 60 liter getapt uit de bomen.

Verschillende recepturen zijn uitgeprobeerd om een witte wijn achtige drank te maken met toegevoegde ingrediënten als berkenblad, munt, moerasspirea, appel, verschillende gisstsoorten en type suikers. Een aantal recepturen heeft fantastisch uitgepakt. De appel bleek niet voldoende uitgegist. De kurken vonden we aan het andere eind van de kelder terug met de flessen leeg. Het rook wel erg lekker daardoor…

De bomen zijn weer dichtgemaakt voor het volgende voorjaar: Appellation controlée Gryteselv Fjellgård.

- jonge berkenknoppen, voor allerlei drankjes en als pikante vulling voor vis
- granskud, de uitlopende topjes van de fijnspar voor heerlijke siroop, pesto, gelei’s en ingrediënten voor speciale azijnen en olie.
- Jonge wilgenroosjes als asperge te eten
- wilgenroosjesbloemen voor de geitramssirup en geitramsgelei
- wilgenroosjes blad voor gefermenteerde thee
- paardebloemen, dit jaar voor de gelei.
- bloemen van de moerasspirea voor mjødurtsirup en mjødurtsuikers
- voor kruiden en theemelanges: duizendblad, heermoes, vrouwenmantel, boerenwormkruid, jeneverbes, herderstasje, bosbessenblad, frambozenblad, veel berkenblad, veel brandnetel, hop.
- Rabarber voor chutney’s en marmelades
- Een uitstekend aalbessenjaar, zelfs bij Eivind in de tuin geplukt
- Cantharel, eekhoorntjesbrood, parasolzwammen en schapenvoetjes.
- Rosenrot, de wortel – het Noorse equivalent voor Ginseng: als ingrediënt voor likeur, kruidenazijn en als opkikkertje.
- Wilde frambozen
- Moltes ( bergframbozen of ook wel cloudberry’s genaamd)
- Bosbessen en de variant Blokkebær
- Mega hoeveelheid Tyttebaer
- Lijsterbessen voor de gelei en wijn. Heel bijzonder van smaak.
- Kraaiheide of zoals dat hier heet: Krekling
- Veel forel en røye
Genoeg voorraad dus om deze winter te gaan produceren.
Een proefserie met wijnazijnen in combinaties van bloemen en bessen, kruiden en bessen is al gemaakt, compleet vormgegeven met het Gryteselv Fjellgard logo. Daarnaast verschillende soorten gelei’s, siropen, marmelades, theemixen en kruiden. Op de zomermarkt met veel lokale kleinschalige producenten is de eerste productie al verkocht.
De vitrine in de hal staat nu vol met de producten.

Jan heeft zijn oogst aan bomen laten zagen bij Eivind. Er is veel materiaal nodig voor het aanpassen van de stal, het verbouwen van de siloruimte en het gastenhuis.
Al het materiaal moet voor de winter naar binnen anders vinden we het niet meer terug onder de sneeuw.

De opdracht voor de Villmarksveien is afgerond.Al met al een uitdaging om voor dit klimaat te ontwerpen. De borden zien er prachtig uit. Een aantal zal nog voor de winter worden geplaatst. We maken nog een foto van een compleet geplaatst bord.


Hulp
Deze zomer is er veel bezoek geweest van familie, vrienden en B&B gasten. De handen zijn zo nu en dan flink uit de mouwen gestoken en dus daarvoor dank aan:

Wil voor de hulp bij het afrasteren en verzamelen van kachelhout
Anja voor het schoonmaken van de vissen en al die afwas toen de afwasmachine het begaf
Lambert voor het wieden van de tuin en het schoonmaken van de vissen
Simone voor het koken en het weer eens over koken hebben
Max voor het roeien van 4 luie volwassenen
Ilse en Robert voor het afrasteren, hout ruimen, wieden, koken, paarden bekappen, moltes plukken, internet installeren en wat niet al..
Rob en Herma voor de vogelverschrikker
Onze WWoofers uit Parijs, Ann en Béatrice: voor het over en over schilderen van een grijs huis tot een wit huis, het oogsten en sorteren van de wilgenroosbloemen, het verzamelen van de zaadknoppen van de zuring en niet te vergeten voor het schoonspuiten van de stallen.. Echte helden uit Parijs!

Joke en Andre voor het oogsten van de bosbessen waar we niet aan toekwamen en het verder verkennen van het gebied.

En natuurlijk de B&Bgasten die hebben genoten van de rust, de mooie omgeving en die we konden vertellen over en laten proeven van al dat heerlijks uit bos, meer en van berg.

De folder wordt in het Nederlands vertaald. Hier alvast de Noorse versie.

We hadden fantastisch weer deze zomer ( 24 uur licht per dag) dus was er ook tijd om te genieten van het weer, een oogstfeest, buiten eten met vrienden, zwemmen en een beetje werk.

De website is in de maak en zal binnenkort worden geplaatst.
Ook hier alvast een voorproefje.
Het weblog zal daar in worden opgenomen.