Het is alweer eind 2009.
Tijd om even terug te kijken wat het jaar ons heeft gebracht.
Wat hebben we allemaal voor elkaar gekregen in 2009?
De wapenfeiten op een rijtje:
- het cateren voor 70 vrouwen, 2 dagen lang tijdens het Villkvinneseminar.
(Met een speciaal optreden van Marie Boine tijdens het seminar).
En dat alles tijdens stevige sneeuwstormen, bronstige koeien en stieren die in de stal over hekken klimmen en de auto die maar niet wil starten.
Helemaal gelukt door een koelhoofdige Jan, de auto's die we van Rune en Bjørg-Heidi mochten lenen en de hulp van de dames in de keuken van het Samisch centrum in Hattfjelldal.
- Rina behaalt glansrijk de halfjarige voltijdsstudie aan de Hogeschool in Nesna met als studierichting: Mat en matkultur in Nordland (eten en de cultuur van het eten van Nordland) Alles in het Noors, zelfs de eindscriptie, waarbij Martha en Hans Ongkiehong het Noors leesbaar hebben gemaakt. Fantastische studie met veel anthropologische, sociaal-economische en historische colleges, excursies naar kleinschalige producenten en veel workshops o.a. het slachten van een rendier en ALLES daarvan gebruiken tot en met koken in de grond (veel lamsbout).
Veel lekker en bijzonder vreemd eten gegeten en wat zijn die Noren gezellig aan tafel met zingen en verhalen vertellen!
- we verkrijgen het ekologische keurmerk van Debio op het land. De koeien en de kippen volgen in januari 2010.
- Jan heeft een klein begin gemaakt met de verbouwing van het blauwe huis. De entree is voorzien van nieuwe dubbele ramen en een nieuwe deur en dat alles in de verf. Zo wordt het een beetje voorstelbaar hoe de rest van het toekomstige restaurant gaat worden.
- de eerste complete hooioogst is binnen voor de winter dankzij de inzet van Robert(schudden van het hooi, pakken stapelen en naar de silo rijden met 50 pakken hooi op een geimproviseerd draaghek aan de tractor) en Ilse (hooipakken ordenen en stapelen in de siloruimte, de telstand bijhouden en het pakken van het losse hooi en dit van zout voorzien). Wat een werkpaarden!! En natuurlijk alle lof voor Jan die het aandurfde tegen de adviezen van iedereen in. Allen werden op de been gehouden door Rina's catering, uiteraard. Anders Granmo kwam met de pakjesmachine en maakte er mooie hooipakken van.
Deze winter dus geen heen en weer gerij met de tractor maar alles binnendeurs.
Jan kan fluitend met de kruiwagen de koeien van hooi voorzien en die zijn er dol op.
- de eerste dag met Gårdskafe was een succes. De door Jan ontworpen marktkraam voor de Gryteslev-deli werd in gebruik genomen en het terras werd ingericht. De warmgerookte Røye was erg in trek en de broden van Ilse gingen als warme broodjes (waren ze trouwens ook nog). Een tuin vol met Hattfjelldalers en prachtig weer.
- de eerste Noorse theeplantage is opgericht in Gryteselv (berk, wilgenroosje, granskudd, berkenknop, allerlei kruiden uit eigen bos en van eigen berg) en dat de theesoorten al voor de herfst waren uitverkocht.
- een uitstekend jachtseizoen met veel eland in de vriezer.
De experimenten met drogen en zouten(spekemat), pastrami en verse worst lopen al.
- niet alleen ingredienten voor het eten worden zoveel mogelijk uit de direkte omgeving gehaald maar sinds december ook voor "kortreist" design van Jan.
Hij heeft een tafel ontworpen en geproduceerd van uitsluitend Gryteselv materiaal: grenen en berk uit eigen bos, rivierstenen uit de eigen Gryteselva.
De opdrachtgever was erg trots op zijn tafel.
- De stal is uitgebreid met een speciale afdeling voor de kalveren, een ruimte voor het zaagsel voor de stal, een trappartij van boven naar de stal en een kast voor de zadels. Het streven was dit alles voor einde 2009 klaar te hebben maar dat wordt nog een stukje verder bouwen in januari 2010.
- de terugkomst van Tautra. Nadat we Han-Heidi kwijt waren, dachten we dat Tautra ook het slachtoffer van een vos geworden was. Na 4 maanden is hij weer terug en schuift naadloos naast de 2 andere katten aan de bak en speelt met ze. Nu gaat er iedere morgen een kleine optocht naar de stal: Myra, de hond, voorop want die weet de weg, gevolgd door Jan gewapend met de melkbus want er moet gemolken worden en in het kielzog 3 katten die in de hooiberg hun speelkwartiertje hebben. Na de werkzaamheden in de stal en het "ik pak je spel" van de katten in de hooiberg, komt het voltallige gezelschap weer terug voor het ontbijt.
- alweer 4 kalveren erbij en nog 3 in de maak. Alles goed en gezond.
Wat minder was dit jaar:
- Rina had haar eerste "utkjøring" d.w.z. dat ze in de bocht niets meer te vertellen had over de rijrichting van de auto(veel losse sneeuw op de weg) en tegen de vangrail belandde met als gevolg de rechtervoorkant van de auto in de puin.
Geen persoonlijke schade, nou moreel misschien... Gelukkig stond er een hek.
Twee maanden later belandt ze bij Eivind op de spiegelgladde oprit er bijna naast (3m diep)en moet omhoog getrokken worden door de tractor.
Even een lesje over remmen, gasgeven wel/niet en waar te rijden bij gladde wegen en passant.Ze kijkt wat anders tegen het rijden aan nu...
- We waren vergeten de kraan te laten lopen tijdens een periode van min 20-28.
Die Nederlandse zuinigheid komt je hier duur te staan. Het gevolg was dat de waterleiding in de stal was bevroren en Jan honderden liters water emmersgewijs per dag de stal in moest slepen voor koeien en paarden. Dat heeft bijna een week geduurd alle pogingen tot ontdooien met kachels en branders ten spijt. De dag voor kerst kon de stalkabouter (fjøsnisse)het blijkbaar niet meer aanzien en na een kopstoot van Boy tegen zijn drinkbak begon het water weer te lopen.
Al met al een jaar waarin we veel voor elkaar hebben gekregen.
Oud en Nieuw vieren we gezellig thuis op Gryteselv met Ilse en Robert.
Laat 2010 maar komen!
